Hoe gaan mensen om met ruzies?

Om die vraag te beantwoorden moeten we eerst kijken naar de vraag: wanneer is er precies sprake van een ruzie? Of, beter gezegd, een conflict?

Het woord 'ruzie' associeert men al gauw met 'slaande ruzie'. En soms is het dat ook. Vaak hebben we het over ruzie als er felle emoties aan te pas komen. Boosheid, teleurstelling, verdriet, verontwaardiging.

Een ruzie is wel een conflict, maar een conflict is niet altijd een ruzie. Conflicten heb je eigenlijk al heel snel, vaak zonder dat je het door hebt. Laten we eens kijken naar de definitie van conflict:

Een situatie waarin twee of meer partijen - individuen of groepen - die behoren tot één sociaal systeem, belangen nastreven die onverenigbaar zijn, en daardoor in botsing komen.

Belangrijk in deze definitie is de zin "die behoren tot één sociaal systeem". Want met iemand waar je nooit iets mee te maken hebt, heb je geen conflict, laat staan een ruzie.

Een sociaal systeem kan vele vormen aannemen: een afdeling, een huwelijk, een gezin, een familie, een sportteam, een straat of wijk, een vereniging. Als je een lijstje zou maken, dan zijn mensen altijd onderdeel van veel meer sociale systemen dan zij denken.

En zodra mensen onderdeel worden van een sociaal systeem, kunnen er conflicten ontstaan. Of, beter gezegd: ontstaan er conflicten. Gelukkig zijn de meeste conflicten onzichtbaar, of lossen zichzelf op. Maar niet altijd...

Voorbeeld: Henk (45) is lid van een voetbalteam. Voor de sportiviteit, en natuurlijk voor de gezelligheid. Henk wil vooral lekker sportief bezig zijn en met zijn teamgenoten na afloop een biertje drinken. Helaas heeft Henk één teamgenoot die verschrikkelijk fanatiek is. De beste man wil koste wat koste elke wedstrijd winnen. En gooit daarvoor alle middelen in de strijd: aanwijzingen geven aan iedereen, schelden op teamgenoten als iets niet goed gaat, commentaar op de scheidsrechter, ruzie met de tegenstander. Henk ergert zich groen en geel aan zijn fanatieke teamgenoot, maar vindt het erg moeilijk om er wat van te zeggen uit angst de goede sfeer in het team niet te verpesten. Wat te doen?

Henk heeft dus een conflict met zijn teamgenoot. Zijn belangen (sportiviteit en gezelligheid) komen niet overeen met de belangen van zijn teamgenoot (winnen). En ze zijn samen onderdeel van het sociale systeem 'voetbalteam'.

Na verloop van tijd gaat Henk zich meer en meer irriteren aan zijn teamgenoot. Steeds vaker heeft hij het gevoel: laat maar, ik blijf wel thuis, ik hoef niet meer zo nodig.

Henk ervaart machteloosheid. Hij weet niet hoe hij dit moet oplossen. Welke mogelijkheden zijn er?

Henk doet niks. Hij blijft lid van het team en zegt niks over zijn irritaties;
Hij stapt uit het team en daarmee uit het sociale systeem;
Henk brengt zijn irritaties ter sprake, en kijkt of er een mogelijkheid is om wederzijds begrip te creëeren.

Optie 1 is eigenlijk geen haalbare optie. Op den duur zullen de irritaties de overmacht krijgen en zal Henk gedwongen worden om alsnog voor optie 2 of 3 te kiezen.

Optie 2 is de makkelijke optie: Zeg je lidmaatschap op, ga tennissen, en je bent overal vanaf. Het nadeel van deze optie is dat je iets waar je voorheen veel plezier en voldoening uit haalde, nu weg is. Het is maar de vraag of je hetzelfde gevoel terugkrijgt op de tennisbaan.

Optie 3 is de moeilijke oplossing. Op de juiste manier het gesprek aangaan is voor veel mensen heel eng en ingewikkeld. Hoe hou je je emoties buiten het gesprek? Moet je eigenlijk wel je emoties buiten het gesprek laten? Is er een betere manier?

Voordeel van deze oplossing is: als het lukt heb je enorme winst behaald, het plezier en voldoening zal alleen maar toenemen.

Wat zou jij doen?